Araştırmacı Yavuz Selvi, Rusya – Ukrayna savaşının geçen bir haftalık dönemini özetleyen bir gündem tuttu. İşte dünyayı ilgilendiren savaşın 1 haftalık gündeminde yaşananalar.
Hazırlayan: Yavuz Selvi
9 Mayıs-Pazartesi
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Sovyetler Birliği’nin 2. Dünya Savaşı’nda Nazi Almanyası’nı mağlup etmesi nedeniyle kutlanan “9 Mayıs Zafer Bayramı” için konuşma yaptı.
Putin, Ukrayna Savaşı için şöyle söyledi: “Rusya ordusu, Donbass’ta bizim insanlarımız için ve vatanımızın güvenliği için savaşıyor. Vatanın korunması her daim kutsal bir görevdir. Kiev’deki nükleer silah edinmelerinin muhtemel olduğunu söylediler. NATO bloku, sınırlarımızın yakınındaki toprakları aktif bir biçimde askeri olarak bünyesine almaktaydı. Rusya saldırganlığa karşı önleyici bir karşı cevap vermiştir.”
Bu açıklamalara Zelenski’nin tepkisi gecikmedi. Zelenski, “Özgür insanlarımıza hükmedebilecek hiçbir işgalci yok. Er ya da geç kazanacağız” dedi.
Öte yandan Ukrayna’nın doğusundaki Luhansk bölgesinin valisi Serhiy Gaidai, Ukrayna halkını Rusya’dan artan saldırı tehdidi konusunda uyardı.
10 Mayıs-Salı
Ukrayna: “Rus ordusu 26 bin askerini kaybetti.”
Ukrayna Genelkurmay Başkanlığı, Rus ordusunun 26 bin asker, 199 uçak, 158 helikopter ve 1170 tankını kaybettiğini bildirdi.
‘Putin’in propagandacı savaş muhabiri’ olarak anılan Rus gazetecinin sözleri Moskova’nın Donbas’ta istediği ilerlemeyi bir türlü gerçekleştiremediğini ifade ediyor.
Russia-1 TV muhabiri Aleksandr Sladkov, Rus birliklerinin ‘Ukrayna kuvvetlerini püskürtemediğini’ belirtti. Sladkov’un açıklamaları ülke gündemine tabiri caizse bomba gibi düştü.
11 Mayıs-Çarşamba
Haftanın ortasında Ukrayna-Rusya Savaşı için önemli bir gelişme oldu. Uzun zamandır duran barış görüşmelerinin ardından diplomatik kaynaklar Türkiye, Rusya, Ukrayna ve Birleşmiş Milletler arasında insani temas grubu kapsamında bir görüşmenin olabileceğini açıkladı. Diplomatik kaynaklar, çatışmalar sürerken bir yandan da müzakere sürecinin devam ettiğini açıkladı. Kaynaklar, Ankara, Kiev ile Moskova arasında bir ateşkesin sağlanması için devrede olduğuna atıf yaparak önümüzdeki günlerde gerçekleşmesi beklenen önemli bir görüşmeye dikkati çekti.
Birleşmiş Milletler’in insani temas grubu kurulması konusunda bir teklifi olduğunu aktaran kaynaklar, “Önümüzdeki günlerde Türkiye, Rusya, Ukrayna ve Birleşmiş Milletler arasında bu kapsamda görüşmeler devam edebilir. Taraflar arasında teknik düzeyli toplantılar yapılabilir” dedi.
12 Mayıs-Perşembe
Savaşta 78 gün geride kalıyor. İngiliz medyasından The Guardian‘ın haberine göre, Ukrayna’nın güneyinde yer alan ve Şubat’tan beri Rusya’nın kontrolü altında olan Herson şehrinin yönetimi Rusya’dan bölgeyi ilhak etmesini istemeyi planladıklarını açıkladı.
Rusya’nın Nisan ayında yönetime getirdiği askeri idarenin başkan yardımcılığını yürüten Kirill Stremousov, televizyonda yayınlanan brifinginde Rusya’ya ilhak çağrısı yaparak özetle şöyle dedi:
“Herson şehri Rusya’dır; Herson bölgesinde bir Herson Halk Cumhuriyeti olmayacak. Herson liderliğinin çağrısına dayanarak Rusya Federasyonu’nun devlet başkanına tek bir hüküm olacak ve Herson’u Rusya Federasyonu’nun tam teşekküllü bir bölgesi yapmak için bir talep olacak.”
13 Mayıs-Cuma
İşgalin başlamasından bu yana ilk kez Ukrayna’da tutuklanan bir Rus askeri savaş suçundan yargılanıyor. Rus Çavuş Vadim Shyshimarin, 62 yaşında bir Ukraynalıyı arabasının açık camından içeri silahını doğrultarak başından vurmakla suçlanıyor.
Ülkenin kuzey doğusunda Çupakhivka köyü yakınlarında meydana gelen olayda, öldürülen Ukraynalı silahsız bir sivildi. Ukrayna’nın savaş suçlarını tanımlayan yasaları uyarınca Rus çavuşun müebbet hapis cezasına çarptırılması muhtemel görülüyor.
14 Mayıs-Cumartesi
Ukrayna’dan gelen açıklamada Rus ordusunun Harkov’dan çekildiği belirtildi.
Savaşın başından bu yana Rusya’nın kuşatması altında olan Ukrayna’nın ikinci büyük kenti Harkov’un belediye başkanı, Rus ordusunun geri çekilmek zorunda kaldığını açıkladı. ABD merkezli düşünce kuruluşu Savaş Çalışmaları Enstitüsü de Ukrayna güçlerinin Harkov’da zafer kazandığını belirtti. Ukrayna Savunma Bakanı Oleksiy Reznikov, dün sosyal medyada yaptığı açıklamada “Savaşta yeni ve uzun bir aşamaya giriyoruz” dedi.
15 Mayıs-Pazar
Ukrayna Genelkurmay Başkanlığı yaptığı açıklamada, Rus ordusunun 24 Şubat – 15 Mayıs döneminde Rus ordusunun toplam 27 bin 400 asker kaybettiğini ve Ruslara ait 200 uçak, 164 helikopter, 1.220 tank, 2 bin 958 zırhlı araç, 555 top, 195 roketatar ve 89 hava savunma sisteminin imha edildiğini açıkladı.
Rus güçlerinin 2 bin 87 araç, 13 gemi ve hafif sürat teknesi ile 416 insansız hava aracını da yitirdiği kaydedilen açıklamada, Rusların fırlattığı 95 seyir füzesinin de Ukrayna hava savunma birliklerince vurularak imha edildiği bilgisine yer verildi.
Rusya Savunma Bakanlığı’ndan 25 Mart’ta yapılan açıklamada, Ukrayna’da 1.351 Rus askerinin öldüğü duyurulmuştu.
